Meme kanseri, dünya genelinde kadınların karşı karşıya kaldığı en sık kanser türüdür ve her 8 kadından 1'ini etkileyebilir. Ancak unutulmamalıdır ki, meme kanseri sadece kadınları değil, nadir de olsa erkekleri de etkileyebilir. Bu tehlikeli hastalıkla mücadele etmek için erken teşhis ve bilinçli tarama büyük önem taşır. Meme kanserine karşı alınacak önlemler ve düzenli tarama yöntemleri, hastaların yaşam kalitesini yükseltebilir ve ölüm riskini azaltabilir. Bu yazımızda meme kanseri tarama yöntemlerini, tanısal mamografiyi ve risk faktörlerini ele alacağız. Ayrıca, meme kanseri riskini azaltmanın bazı pratik yollarını da paylaşacağız. Unutmayın, erken teşhis hayat kurtarır.
- Yaşamı boyunca her 8 kadından 1’inde meme kanseri gelişir.
- Erkeklerde meme kanseri nadir olsa da görülebilir.
- Kadınlarda en sık görülen kanserdir
- Meme kanseri tanısı alan hastaların %85-90’da ailede meme kanseri öyküsü yoktur. Bu nedenle ailede meme kanseri olmasa da tarama mamografisi önerilir.
- Meme kanserinde tarama sonucu hastaların erken tanı alması ve tedavideki gelişmeler nedeniyle son 30 yılda meme kanserine bağlı ölüm oranı düşmüştür.
Meme Kanserinde Tarama : Meme kanseri için tarama, şikayeti olmayan sağlıklı bireylere yapılır.
Meme kanseri taramam için ne yapmalıyım?
- 40 yaşından sonra yılda bir mamografi önerilir.
- 40 yaşından sonra yılda bir düzenli klinik meme muayenesi önerilir. Klinik meme muayenesi doktorun yılda bir kez yaptığı meme muayenesidir.
- 20 yaşından sonra kişinin kendi kendine meme muayenesi yapması önerilir.
- Ailede meme kanseri olan veya meme kanseri riskini arttıran genetik mutasyonu (örneğin BRCA1 ve BRCA2) olan bireylere özel takip ve tarama yapılır. Bu nedenle bu bireylerin tarama planlaması için doktoruna başvurması gerekir.
- Tarama için KETEM ya da herhangi bir Sağlık Merkezine başvurulmalıdır.
Tanısal Mamografi
Tanısal mamografi kimlere yapılmalı?
- Şikayeti olan ya da daha önce çekilen mamografisinde anormal görünümü olanlara yapılır.
Ne zaman doktora başvurulmalı ve tanısal mamografi çektirmeliyim?
- 1-2 yılda bir
- Ele gelen kitle
- Memede asimetri, memenin şeklinde değişiklik, meme boyutunda değişiklik
- Meme ya da meme başında çekinti
- Memede kızarıklık, renk değişikliği, ciltte kalınlaşma
- Meme başından kendiliğinden gelen akıntı
- Ele gelen kitle veya diğer belirtilerin olması durumunda; genel cerrahi doktoru, iç hastalıkları doktoru ya da kadın doğum uzmanı gibi uzman doktora başvurması gerekmektedir.
Meme Kanseri Riskimi Nasıl Azaltabilirim?
- Egzersiz yapmak
- İdeal vücut ağırlığında olmak, kilolu olmamak
- Alkol tüketimini azaltmak
- Emzirmek
- Sağlıklı beslenmek
Prof. Dr. Özge Gümüşay